گروه سیاسی صابرنیوز: ظریف چندماهیست که روغن ریخته را نذر امامزاده میکند. او که از مبلغین و کلیدیترین مهرههای غربباوری و اعتماد به آمریکا در ایران است، روزی نیست که از بدعهدی امریکاییها نگوید. او این روزها دلایلی را برای عدم مذاکره مجدد با آمریکاییها بیان میکند که از ابتدای دولت یازدهم، برای مذاکرات برجام هم صدق میکرد.
محمدجواد ظریف در سفر خود به قطر به منظور شرکت و سخنرانی در نشست بینالمللی دوحه در ادامه روند این مدت خود سخنان جالبی را به زبان آورده. ظریف در این نشست با تاکید بر بدعهدی امریکاییها گفته است:
« دونالد ترامپ رئیسجمهور آمریکا به هر دلیلی تصمیم به خروج از توافق هستهای ایران (برجام) گرفته و اگر حالا میخواهد با ایران مذاکره داشته باشد، این گفتوگوها باید هدف مشخصی را دنبال کند... ما هرگز با کشوری که برای ما 12 شرط تعیین کرده، آن هم پس از نقض قطعنامه شورای امنیت که خودش هم آن را تأیید کرده بود، وارد مذاکره نخواهیم شد. اگر قرار بر عمل به یک سری شروط باشد، این ما نیستیم که باید شروطی را رعایت کنیم بلکه خود آنها (آمریکاییها) هستند که باید به یک سری شروط پایبند باشند، آن هم با کمتر بیقانون بودن.»
این درحالیست که برجام دقیقا همان شرایطی را داشت که به قول جناب وزیر با آن شرایط نمیشود گفتگو کرد. روحانی و ظریف تمام دستاوردهای هستهای و فضایی ایران را در سبد مذاکره گذاشتند و بدون گرفتن هیچ ضمانت قابل قبولی در قلب راکتور اراک سیمان رختند و صنعت هستهای ایران را در قبال رفع تحریم تعطیل کردند.
با همهی اینها طبق متن برجام که از سمت وزارت خارجه منتشر شده بود، امریکا قرار بود با حسن نیت به رفع تحریمها بپردازد. در ماده ۲۶ برجام آمده است:
«ایالات متحده، با حسننیت، نهایت تلاش خود را برای دوام این برجام و پیشگیری از ایجاد تداخل در تحقق متمتع شدن ایران از لغو تحریمهای مشخص شده در پیوست دو به عمل خواهد آورد.»
در ادامه این بند به صورت صریح گفته میشود که ایالت متحده هیچ ضمانتی نمیدهد. در ادامه ماده 26 آمده است:
«آمریکا همچنین درباره قوانین ایالتی نیز هیچ تعهدی به ایران نداده است و ممکن است اجرای برجام براساس قوانین ایالتی در آمریکا، دچار مشکل شود و تنها قولی که آمریکا به ملت ایران میدهد، تشویق ایالتهای مختلف در راستای اجرای برجام است»
بنابراین حسن روحانی و محمدجوادظریف با صنعت هستهای و 5 سال از عمر یک کشور قماری کردند که برای برد در آن قمار تنها شانس و بخت خوب باید به سراغشان میآمد. ایران طبق گفته روحانی و ظریف در راستای راستی آزمایی به تمام تعهدات خود عمل کرد و در مقابل آمریکا از برجام خارج شد.
از طرفی ظریف در ادامه صحبتهایش در نشست دوحه، برجام را قراردادی «روی هوا» میخواند و میگوید:
«هیچ دلیلی برای مذاکره بیشتر وجود ندارد آن هم در شرایطی که نتایج یک دوره نسبتا طولانی و مذاکرات سخت که در گذشته انجام گرفته، روی هواست. و آمریکا بطور فعال در تلاش است تا این نتایج را تضعیف کند، اقدامی که تمام جامعه بینالمللی به جز اندک انگشتشماری که به خاطر گرفتن منافع بیشتر از آمریکا، با آن مخالفت کردهاند»
ظریفی که امروز برجام را قراردادی روی هوا میخواند، دیروز معتقد بود که قوانین بین المللی نخواهند گذاشت که برجام از بین برود و این همان ضمانت اجرایی برجام است. در صورتی که همانطور که گفته شد، در متن برجام هم امریکا تعهدی به ایران نداده است و قرار بوده امریکا بر اساس حسن نیت به رفع تحریم بپردازد.
این مسئله به قدری واضح بود که رهبر انقلاب بارها بر این نکته تاکید داشتند که ضمانت محکمی برای عملی شدن رفع تحریمها از طرف غربی گرفته شود. ایشان اردیبهشتماه سال 97 در دیدار از دانشگاه فرهنگیان، از عدم اخذ تضمینهای لازم برای اجرای برجام انتقاد کرده و از عدم اجرای شرط ایشان درباره ضرورت امضای کتبی رئیس جمهور آمریکا خبر داده بود.
رهبر معظم انقلاب گفته بودند:
«راجع به برجام؛ خب، بنده از روز اوّل بارها و بارها گفتم به آمریکا اعتماد نکنید! هم در جلسات خصوصی این را گفتم، هم در جلسات عمومیِ مردمی گفتم؛ در جلسات خصوصی بیشتر هم این را گفتم؛ گفتم به اینها اعتماد نکنید؛ اگر میخواهید قرارداد ببندید، تضمینهای لازم را فراهم بکنید، بعد صحبت کنید، بعد قرارداد ببندید، بعد امضا کنید؛ به حرفِ اینها اعتماد نکنید. یکی از چیزهایی که بنده آنوقت، بخصوص روی آن تصریح کرده بودم این بود که گفتم ما این قرارداد را قبول میکنیم به این شروط -چند شرط بود- یکی از شرطها این بود که گفتیم رئیسجمهورِ وقتِ آمریکا بنویسد و امضا کند که تحریمها برداشته شد؛ این جزو شرایط ما بود، جزو شرایط بنده بود؛ خب، مسئولین محترم زحمت کشیدند، تلاش کردند، عرق ریختند، [ولی] نتوانستند و این نشد و نتیجهاش این است که دارید مشاهده میکنید: دو سال، دو سالونیم گذشته است، ما به همهی تعهّدات عمل کردهایم، این مردک میآید بیرون و میگوید که من قبول ندارم و خارج میشوم و چنین میکنم و چنان میکنم.»
اشاره رهبر انقلاب به یکی از شروطی که برای برجام گذاشتند برمیگردد به نامهای که 29 مهر 94 به رییس جمهور نوشته بودند. در آن نامه رهبر انقلاب، در اولین شرط اجرای برجام خطاب به روحانی اینطور دستور داده بودند:
«اوّلاً: از آنجا که پذیرش مذاکرات از سوی ایران اساساً با هدف لغو تحریمهای ظالمانهی اقتصادی و مالی صورت گرفته است و اجرائی شدن آن در برجام به بعد از اقدامهای ایران موکول گردیده، لازم است تضمینهای قوی و کافی برای جلوگیری از تخلّف طرفهای مقابل، تدارک شود که از جملهی آن اعلام کتبی رئیسجمهور آمریکا و اتّحادیهی اروپا مبنی بر لغو تحریمها است. در اعلام اتّحادیهی اروپا و رئیسجمهور آمریکا، باید تصریح شود که این تحریمها بکلّی برداشته شده است. هرگونه اظهاری مبنی بر اینکه ساختار تحریمها باقی خواهد ماند، بهمنزلهی نقض برجام است»
فردای نامهی رهبری به رییس جمهور، حسن روحانی در نامهای مدعی شد که رییس جمهور امریکا تضمین کتبی داده است! که بعد از خروج امریکا از برجام معلوم شد یا سندیت حرف رییس جمهور زیر سوال است یا تضمین رییس جمهور آمریکا تضمین قابل اتکایی نبوده.
به هرحال جواد ظریف امروز با گرفتن ژست انقلابی، میگوید که شرایط مذاکره جدید، برابر نیست و با این شرایط مذاکره نمیکنیم! در حالی که در سالهای ابتدایی دولت یازدهم با استراتژی هر توافقی بهتر از عدم توافق است، بدون داشتن شروط ابتدایی هر معاهده بینالمللی و بدون گرفتن هیچگونه تضمینی، با روی باز و لب خندان زیربار معاهدهای رفتند که امروز آن را «رویهوا» میخوانند. معاهدهای که به خاطر عدم مذاکره درست و بر خلاف منافع ملیِ جناب وزیر امروز رویهواست؛ نه خروج امریکا از برجام! که اگر از آمریکا به گفته رهبری تضمین درستی گرفته میشد امروز برجام روی هوا نبود! البته برجام روی هوا، چند عدد مدال افتخار به سینه دیپلماتهای کارنابلد چسباند. برجام اگر برای مردم نان نداشت برای برخی مسئولین هم نان داشت و هم مدال!